Kolory szlaków w górach. Co oznaczają kolory szlaków? Oznaczenia szlaków pieszych, rowerowych, wodnych i konnych.

Czy kolory szlaków w górach oznaczają ich stopień trudności? Co tak naprawdę oznaczają kolory szlaków? Na jakie oznakowanie szlaków można natknąć się na górskim szlaku? Co oznacza dany symbol i oznaczenie szlaku namalowane na drzewie? Te pytania zadaje sobie prawie każdy początkujący turysta, który wybiera się na swoją pierwszą górską wycieczkę. Znajomość kolorów szlaków oraz różnych oznaczeń i symboli stosowanych do znakowania szlaków w Polsce jest niezwykle istotna, gdyż ma ona bezpośredni wpływ na wasze bezpieczeństwo. W tym artykule odpowiemy na odwieczne pytanie czy kolor szlaku wyznacza jego stopień trudności. Dowiecie się tu również co to jest szlak turystyczny, jakie są rodzaje szlaków turystycznych w Polsce oraz jakie oznaczenia szlaków możecie spotkać podczas waszych wędrówek. Zapraszamy!

Oznaczenia szlaków w górach

Szlaki turystyczne to trasy oznaczone specjalnymi symbolami, które wyznaczają przebieg trasy i pomagają w odnalezieniu właściwej drogi. Wędrując po polskich górach natkniecie się na różne rodzaje szlaków turystycznych. Zarząd główny Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego wyróżnił następujące typy szlaków:

• szlaki piesze (górskie i nizinne);
• szlaki rowerowe (górskie i nizinne);
• szlaki konne (jeździeckie)
• szlaki wodne (kajakowe)
• szlaki narciarskie.

W myśl definicji szlaki turystyczne to drogi i ścieżki, które są przygotowane z myślą o turystach i posiadają odpowiednie oznakowanie. Pierwsze szlaki turystyczne na ziemiach polskich zostały wytyczone w 1887 roku przez Towarzystwo Tatrzańskie i Polskie Towarzystwo Krajoznawcze. Obecnie zarządzanie szlakami jest w rękach PTTK, które dba o oznakowanie około 72000 kilometrów szlaków w całej Polsce. Zgodnie z instrukcjami PTTK szlaki muszą zaczynać się w centrach miejscowości lub przy przystankach komunikacji zbiorowej. W mniejszych wsiach czy osadach szlaki powinny rozpoczynać się w jednym miejscu. Ma to na celu zwiększenie komfortu turystów i ułatwienie wam wyruszenie na górską wycieczkę. Oznaczenia szlaków w innych krajach mogą się nieco różnić od oznaczeń stosowanych w Polsce. Przykładem może być tu Słowacja, gdzie stosuje się tylko cztery kolory szlaków zamiast pięciu (nie ma szlaków czarnych). A jeżeli już mowa o kolorze szlaków to wiele osób nadal zadaje sobie pytanie: „Czy kolor danego szlaku odpowiada jego stopniowi trudności?” Odpowiedź na to pytanie znajdziecie w dalszej części tego artykułu.

Kolory szlaków w górach – co oznaczają?

Czy kolor szlaku w górach oznacza jego stopień trudności? Ten mit od wielu lat krąży wśród początkujących turystów. Wiele osób myśli że kolory szlaków pieszych odzwierciedlają ich stopień trudności. Odpowiedź na to pytanie brzmi: NIE – kolory pieszych szlaków turystycznych nie oznaczają ich stopnia trudności! Czarny kolor szlaku nie oznacza że szlak ten jest najtrudniejszy tak jak żółty kolor szlaku nie oznacza że jest on bardzo łatwy i przeznaczony tylko dla amatorów. Kolory szlaków pieszych mówią nam o rodzaju szlaku pieszego jakim obecnie się poruszamy. Na poniższej liście znajdziecie znaczenie poszczególnych kolorów szlaków pieszych w Polsce:

• CZERWONY – Główny szlak pieszy w danym paśmie górskim – Szlak czerwony zwykle prowadzi przez najwyższe szczyty danego pasma górskiego i prowadzi w najciekawsze pod względem turystycznym miejsca w danym regionie. Czerwone szlaki to również szlaki długodystansowe. Przykładami głównych szlaków są: Główny Szlak Sudecki, Główny Szlak Świętokrzyski czy Główny Szlak Beskidzki.
• NIEBIESKI – Szlak dalekobieżny – Kolor niebieski wyznacza szlaki, które pokonują bardzo długie odległości. Szlaki niebieskie nie są szlakami głównymi. Przykładami niebieskich dalekobieżnych szlaków są: Niebieski Szlak Karpacki z Rzeszowa do Grybowa, Europejski Długodystansowy Szlak Pieszy E3 czy Niebieski Szlak Sudecki 2.0.
• ZIELONY – Szlak prowadzący do charakterystycznego miejsca – Wędrując zielonymi szlakami odkryjecie wiele atrakcyjnych turystycznie miejsc w danym regionie.
• ŻÓŁTY – Szlaki żółte to zwykle krótkie szlaki łącznikowe – Żółte szlaki prowadzą do innej trasy lub do konkretnego punktu w danym paśmie górskim.
• CZARNY – Krótki szlak łącznikowy – Czarnymi szlakami oznacza się szlaki łącznikowe łączące różne trasy lub najkrótsze dojścia do danego punktu.

Warto też wspomnieć, że na trasie wycieczki często spotkacie się z łączonymi kolorami szlaków pieszych. Według instrukcji przygotowanej przez PTTK odcinki szlaków z łączonymi kolorami nie powinny być dłuższe nić 3 kilometry. Poniżej zamieszczamy grafikę z kolorami szlaków oraz ich króciutkim opisem.

Szlaki piesze – oznaczenia

Piesze szlaki turystyczne w Polsce znakowane są w celu ułatwienia turystom dotarcia do najciekawszych miejsc regionu. Turystyczne szlaki lądowe wykorzystują w tym celu biegnące w terenie drogi i ścieżki. Podstawowe oznaczenie szlaku pieszego w polskich górach to trzy poziome kreski – dwie zewnętrzne kreski mają kolor biały a kreska pośrodku wyznacza kolor szlaku. Znakowanie szlaków pieszych wykonywane jest przez wykwalifikowanych znakarzy Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego PTTK. Podstawowe znaki szlaku pieszego mają wymiary 9×15 cm i powinny być one umieszczone w taki sposób, aby zachowana była widoczność kolejnego znaku zarówno z przodu jak i z tyłu. Na szlakach pieszych stosuje się także dodatkowe oznaczenie do oznakowania zmiany przebiegu szlaku lub ważnych miejsc. Podczas waszych wycieczek możecie natknąć się też na specjalne oznaczenia ścieżek dojściowych oraz spacerowych. Jak już wspominaliśmy powyżej kolory szlaków pieszych nie mówią o ich stopniu trudności. Co ważne: Jeżeli wędrując szlakiem pieszym przez dłuższy czas nie widzicie na swojej drodze żadnego oznakowania to powinien być to dla was sygnał do zatrzymania się i rozpoczęcia powrotu tą samą drogą w celu znalezienia właściwej trasy. Poniżej zamieszczamy kilka przykładów oznaczenia szlaków pieszych, na które możecie się natknąć podczas waszych wędrówek po górach:

Aby łatwiej wam było zorientować się w różnych oznaczeniach, które możecie spotkać na szlakach pieszych przygotowaliśmy dla was specjalną grafikę. Na grafice tej umieściliśmy większość najczęściej spotykanych oznaczeń, na które możecie natknąć się na szlakach pieszych w polskich górach. Grafikę możecie pobrać na wasz telefon i korzystać z niej podczas waszej wycieczki. A oto najczęściej spotykane oznakowanie szlaków pieszych w Polsce:

Szlaki rowerowe – oznaczenia

Szlaki rowerowe to specjalnie wyznaczone i oznakowane trasy wycieczkowe dla rowerzystów na terenie całej Polski. Szlaki rowerowe to drugie najczęściej uczęszczane szlaki turystyczne w Polsce. Szlaki rowerowe oznakowane są specjalnymi symbolami, które wyznaczają ich przebieg i ułatwiają odnalezienie właściwej drogi. Szlaki rowerowe oznacza się białym lub pomarańczowym kwadratem z czarnym symbolem roweru i paskiem koloru szlaku. Oznakowanie rowerowych szlaków turystycznych jest też uznane jako dodatkowe znaki drogowe. Głównym zastosowaniem oznakowania szlaków rowerowych jest wskazanie rowerzystom właściwej drogi do celu. Niektóre ze stosowanych oznaczeń dla szlaków rowerowych ostrzegają przed nierównościami, dużym spadkiem lub wzniesieniem drogi czy o zwężeniach na trasie przejazdu. Kolory szlaków rowerowych podobnie jak kolory szlaków pieszych nie określają stopnia trudności trasy rowerowej. Przykładami szlaków rowerowych w Polsce są:

• Karpacki Szlak Rowerowy,
• Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd z Krakowa do Częstochowy,
• Trasa Rowerowa VELO Dunajec.

Na szlakach rowerowych oprócz kolorów stosuje się również oznakowanie dodatkowe. Poniżej znajdziecie grafikę z opisanymi przykładowymi oznaczeniami szlaków rowerowych w Polsce.

Szlaki konne – oznaczenia

Szlaki konne lub inaczej szlaki jeździeckie to ogólnodostępne oznakowane szlaki, które są przeznaczone dla turystów poruszających się konno. Głównym symbolem, który wyznacza szlak konny w Polsce jest pomarańczowe koło na białym tle. Szlaki konne dzielą się na konne szlaki nizinne oraz konne szlaki górskie. Przykładowe szlaki konne na terenie Polski to:

• Transbeskidzki szlak konny – najdłuższa trasa konna w górach w Polsce od długości ok. 400 km. Pokonanie całego szlaku przewidziane jest na 2 tygodnie w siodle.
• Sudecki szlak konny – jedna z najtrudniejszych tras konnych w Polsce, dość wymagająca dla koni i jeźdźców ze względu na kamieniste i często strome ścieżki.
• Transjurajski szlak Konny – trasa konna typowo wyżynna, wiedzie piaszczystymi drogami, wąwozami, pośród skał przez najpiękniejsze rejony Jury Krakowsko-Częstochowskiej.

Chociaż turystyka konna nie jest zbyt popularna w naszym kraju, warto naszym zdaniem wiedzieć jak wyglądają oznaczenia szlaków konnych. Podczas naszych wędrówek po górach kilka razy natknęliśmy się na turystów na koniach. Dzięki znajomości oznaczeń szlaków konnych byliśmy przygotowani na to, że podczas marszu możemy na tym szlaku natknąć się na inne osoby jeżdżące konno. Poniżej zamieściliśmy grafikę, na której znajdziecie opisy oznakowania używanego na szlakach konnych w Polsce.

Szlaki wodne – oznaczenia

Szlaki wodne to specjalnie wytyczone trasy, które służą do odbywania spływów kajakiem czy pontonem na rzekach i jeziorach w Polsce. Szlaki wodne oznacza się za pomocą znaków informacyjnych oraz znaków ostrzegawczych. Zasada działania oznaczeń szlaków wodnych jest podobna do stosowanych w Polsce znaków drogowych. Oznakowanie na szlakach wodnych ma w założeniu zwiększyć wasze bezpieczeństwo i z wyprzedzeniem dać wam informację o przeszkodach na drodze waszego spływu. Ma ono także przekazać wam przydatne informacje na temat dostępnych pól biwakowych, stanic wodnych, planu sytuacyjnego przebiegu rzeki czy miejsc wodowania czy przybijania. Szlaki wodne dzieli się ze względu na ich:

• Stopień trudności – decydują o tym warunki nawigacyjne i ograniczenia występujące na trasie. Wachlarz stopni trudności jest duży, począwszy od bardzo łatwego dla początkujących do skrajnie trudnego tylko dla bardzo doświadczonych.
• Uciążliwość – uciążliwość determinowana jest przez przeszkody wymagające reakcji turysty i są to na przykład przenoski lub przeciąganie kajaka, holowanie, przeciskanie się pod pniami lub kładkami, przepychanie przez zarośnięte koryto. Uciążliwość mierzona jest w skali od szlaków nieuciążliwych do nadzwyczaj uciążliwych.
• Atrakcyjność – na szlakach kajakowych mierzy się również atrakcyjność danego szlaku. Jest to ocena subiektywna i stosuje się tylko trzy stopnie – szlak bardzo malowniczy, malowniczy i dość malowniczy.

Poniżej dla tych z was, którzy chcieliby wybrać się na spływ kajakiem czy pontonem umieściliśmy grafikę z oznakowaniem szlaków wodnych w Polsce.

Szlaki narciarskie – oznaczenia

Szlaki narciarskie to szlaki turystyczne przeznaczone jak sama nazwa wskazuje dla narciarzy. Szlaki narciarskie oznaczone są specjalnymi symbolami, które wyznaczają przebieg trasy narciarskiej i ułatwiają odnalezienie właściwej drogi. Szlaki narciarskie w Polsce dzielimy na:

• szlaki podejściowe – prowadzące z dolin do schronisk górskich, na przełęcze i szczyty,
• szlaki grzbietowe,
• nartostrady jednokierunkowe – trasy zjazdowe

Szlaki narciarskie oznacza się za pomocą trzech przylegających do siebie poziomych pasków, które umieszcza się w dobrze widocznych miejscach w otwartym terenie. Dwa zewnętrzne paski są koloru pomarańczowego, a środkowy wyznacza kolor szlaku. Co ważne kolory szlaków narciarskich wyznaczają też stopień trudności szlaku narciarskiego! I to właśnie z tego powodu pojawia się całe zamieszanie wokół kolorów wyznaczających stopień trudności szlaku. Stopnie trudności względem koloru oznacza się tylko dla szlaków narciarskich i ustala się je biorąc pod uwagę nachylenie trasy w profilu podłużnym. Przy ocenie stopnia trudności konkretnej trasy ważne są ponadto ukształtowanie terenu, zalesienie, zabudowania oraz inne obiekty znajdujące się w bezpośredniej bliskości. Ostateczny stopień trudności trasy ustala GOPR lub TOPR. Stopnie trudności szlaków narciarskich przedstawiają się następująco:

• Stopień trudności A – bardzo łatwy
• Stopień trudności B – łatwy
• Stopień trudności C – trudny
• Stopień trudności D – bardzo trudny

Na szlakach narciarskich oprócz kolorów stosuje się również oznakowanie dodatkowe. Poniżej znajdziecie grafikę przedstawiającą różne oznaczenia szlaków narciarskich, które stosowane są w Polsce.

---

Zapraszamy was również na nasz kanał YouTube, gdzie możecie obejrzeć relacje z naszych wypraw. Znajdziecie tam wiele ciekawych propozycji wycieczek w polskie góry.

---

Jeżeli artykuł się podobał i znalazłeś w nim przydatne informacje to będziemy bardzo wdzięczni za zostawienie nam napiwku 🙂 Dzięki temu będziemy mieli środki na utrzymanie bloga i dalsze jego usprawnianie. Bardzo dziękujemy za Twoje wsparcie!

Chcesz być na bieżąco z naszymi artykułami? Zapraszamy Cię do zasubskrybowania, polubienia naszej witryny na Facebooku oraz obserwowania naszego profilu na Instagramie! Jesteśmy również dostępni na Twitterze, Youtube oraz Pinterest.

• Facebook
• Instagram
• YouTube
• TikTok