Cmentarz na Pęksowym Brzyzku
Małopolskie,  Tatry

Cmentarz na Pęksowym Brzyzku. Dojazd, ceny biletów, zwiedzanie.

Cmentarz na Pęksowym Brzyzku to jedna z najsłynniejszych polskich nekropolii, która jest bardzo ciekawą atrakcją turystyczną w Zakopanem. Cmentarz na Pęksowym Brzyzku to pierwsza zakopiańska nekropolia, która została założona w drugiej połowie XIX wieku przez księdza Józefa Stolarczyka. Z uwagi na znajdujące się tu liczne zabytki, cmentarz ten jest chętnie odwiedzany przez licznych turystów. Wejście na cmentarz znajduje się nieopodal Krupówek, będzie więc ciekawym urozmaiceniem wycieczki dla osób, które wybierają się na tą kultową zakopiańską promenadę. Cmentarz na Pęksowym Brzyzku to miejsce pełne historii, wyjątkowej atmosfery i pięknych zabytków, który w całości tworzy zespół obiektów sakralnych na zakopiańskim szlaku architektury drewnianej. W tym artykule dowiecie się, jakie atrakcje i zabytki czekają na was na miejscu. Znajdziecie tu również informacje na temat dojazdu do cmentarza, parkingów w okolicy, oraz jego godzin otwarcia i cen biletów wstępu. Zamieściliśmy tu też krótki opis całej wycieczki. Serdecznie zapraszamy zatem do lektury.

Dojazd i parkingi

Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku znajduje się w Zakopanem przy ul. Kościeliskiej. W pobliże cmentarza możecie dojechać własnym autem, busem lub możecie po prostu dojść na miejsce pieszo (np. po zwiedzaniu innych ciekawych atrakcji na terenie Zakopanego). Naszym zdaniem, po Zakopanem najlepiej jest poruszać się lokalnie kursującymi busami oraz oczywiście pieszo. Jeżdżenie po mieście autem, zwłaszcza że w sezonie turystycznym nie należy do najprzyjemniejszych – na głównych drogach tworzą się zwykle ogromne korki. Jadąc do Zakopanego busem dojedziecie na dworzec autobusowy przy Rondzie Armii Krajowej, skąd na Cmentarz na Pęksowym Brzyzku jest około 20 minut piechotą. Jeżeli jednak wolicie wybrać się na zwiedzanie własnym samochodem to poniżej znajdziecie podpowiedzi, gdzie szukać miejsc parkingowych, abyście nie mieli daleko do wejścia na cmentarz:

Ceny biletów i godziny otwarcia

Wstęp na Cmentarz na Pęksowym Brzyzku jest płatny. Bezpłatnie możecie zwiedzić znajdujące się przed murami cmentarza Stary Kościół Matki Boskiej Częstochowskiej oraz Kaplicę Gąsieniców. Opłatę za zwiedzanie cmentarza uiszcza się przy bramie głównej u osoby siedzącej tuż za metalową bramą. Koszt biletu wstępu na cmentarz na rok 2022 to 3 zł od osoby dorosłej i 1,50 zł od dziecka. Kwota zebrana podczas sprzedaży biletów przeznaczana jest w większości na utrzymanie i konserwację zabytkowych nagrobków. Zwiedzanie Cmentarza na Pęksowym Brzyzku możliwe jest codziennie od poniedziałku do niedzieli w godzinach 08:00 – 17:00.

Kościół Matki Boskiej Częstochowskiej

Kościół Matki Boskiej Częstochowskiej, nazywany również „Stary Kościół” to zabytkowa świątynia chrześcijańska, zlokalizowana tuż obok Cmentarza na Pęksowym Brzyzku. Kościół ten powstał w 1847 roku z inicjatywy Klementyny ze Sławińskich Homolacsowa. Jest to niewielka świątynia z modrzewiowego drewna, wykonany przez cieślę Sebastiana Gąsienicę-Sobczaka. Świątynia ta została poświęcona świętemu Klemensowi na część jej fundatorki. W latach 1850-1851 za sprawą pierwszego proboszcza Zakopanego kościół ten został powiększony i dobudowano do niego wieżę. Wnętrze „Starego Kościoła” wypełniają piękne drewniane zdobienia, liczne malowidła oraz ludowe świątki. Ołtarz główny jak i ołtarze boczne pochodzą z drugiej połowy XIX wieku i zostały wykonane przez rzeźbiarza ludowego Wojciecha Kułacha-Wawrzyńcoka. Na ołtarzu głównym znajduje się kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, która jest patronką świątyni. Zwiedzanie „Starego Kościoła” jest bezpłatne, możecie tam bez przeszkód wejść, aby podziwiać fantastyczne zdobienia i kunszt jego wykonania oraz aby pomodlić się w ciszy i spokoju.

Kościół Matki Boskiej Częstochowskiej tzw. „Stary Kościół”
Ołtarz główny wewnątrz „Starego Kościoła”

Cmentarz na Pęksowym Brzyzku

Tuż obok „Starego Kościoła” znajduje się wyłożona kamieniami ścieżka, która zaprowadzi was do bramy Cmentarza na Pęksowym Brzyzku. Cmentarz ten został założony w 1848 roku na gruntach ofiarowanych kościołowi przez Jana Pęksę. Pierwotnie cmentarz ten służył jako miejsce pochówku mieszkańców Zakopanego i okolic. Nazwa cmentarza pochodzi od jego założyciela Jana Pęksy, natomiast słowo „brzyzek” w góralskiej gwarze oznacza urwisko nad potokiem. Pierwsza znana osoba została tu pochowana w 1889 roku i był to zasłużony dla Zakopanego lekarz dr Tytus Chałubiński. W roku 1931 cmentarz został uznany za zabytek narodowy. Przez jego środek przebiega kamienna alejka po bokach której w kilku rzędach znajdują się liczne mogiły. Większa część znajdujących się tu nagrobków to istne dzieła sztuki, które powstawały w pracowniach okolicznych artystów. Znajdziecie tu nagrobki wykonane z metalu i drewna, ozdabiane malowidłami na szkle oraz rzeźbione w stylu podhalańskim. Wiele z nich pochodzi z pracowni Władysława Hasiora.

Kamienna alejka prowadząca do bramy cmentarza
Wejście na Cmentarz na Pęksowym Brzyzku
Kunsztownie wykonane nagrobki na „Starym Cmentarzu”

Zasłużeni

Na Cmentarzu na Pęksowym Brzyzku znajduje się około 500 grobów, w tym 250 grobów osób zasłużonych. Swoje mogiły mają tu ludzie, którzy zasłużyli się dla miasta lub tworzyli jego legendę, bez ich wkładu dzisiejsze Zakopane wyglądałoby zupełnie inaczej. I tak po wejściu na cmentarz po jego prawej stronie odnajdziemy np. symboliczny grób polskiego malarza, pisarza i filozofa Witkacego. Nieco dalej pochowany został Stanisław Marusarz – czterokrotny olimpijczyk, skoczek narciarski, alpinista. Tuż obok odnajdziecie groby Heleny Marusarzówny czy Kornela Makuszyńskiego. Po drugiej stronie alejki spoczęły prochy Kazimierza Przerwy-Tetmajera oraz Tytusa Chałubińskiego. W kolejnym rzędzie znajdują się mogiły Sabały i Stanisława Witkiewicza. W głębi Cmentarza na Pęksowym Brzyzku odnajdziecie nagrobki Jana Długosza, Władysława Hasiora czy Zofii Radwańskiej-Paryskiej. Mogił osób znanych jest tu naprawdę sporo a większość z nich to wspaniałe dzieła sztuki. Oprócz osób zasłużonych dla miasta i kultury podhalańskiej na „Starym Cmentarzu” znajdują się również rodzinne nagrobki rodzin góralskich: Gąsieniców, Walczaków, Pęksów i innych. Rodziny te mają prawo nadal chować tu swoich zmarłych, dlatego podczas zwiedzania możecie od czasu do czasu natknąć się na świeże wieńce i kwiaty na niektórych mogiłach.

Grób Kornela Makuszyńskiego
Grób Kazimierza Przerwy-Tetmajera
Groby w postaci tablic pamiątkowych

Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku to z całą pewnością miejsce wyjątkowe i niepowtarzalne w skali całego kraju. Warto tu zajść i zobaczyć cmentarz na własne oczy, nie tylko ze względu na piękne zabytki i historię tego miejsca, ale również z szacunku dla ludzi, dzięki którym wykształciło się obecne Zakopane. To dzięki pochowanym tu osobom Zakopane posiada dzisiaj swój niepowtarzalny klimat i atmosferę. Schodząc z Krupówek warto przespacerować się w górę ulicy Kościeliskiej, aby odwiedzić to wyjątkowe miejsce i oddać hołd spoczywającym tu zasłużonym dla Zakopanego ludziom. Tutaj zakończymy nasze wspólne zwiedzanie Cmentarza na Pęksowym Brzyzku. Mamy nadzieje że znaleźliście w tym wpisie przydatne informacje i pomoże wam on w zaplanowaniu waszej wycieczki. Dziękujemy wam za uwagę i jak zwykle do zobaczenia na szlaku!


Jeżeli artykuł się podobał i znalazłeś w nim przydatne informacje to będziemy bardzo wdzięczni za zostawienie nam napiwku 🙂 Dzięki temu będziemy mieli środki na utrzymanie bloga i dalsze jego usprawnianie. Bardzo dziękujemy za Twoje wsparcie!

Chcesz być na bieżąco z naszymi artykułami? Zapraszamy Cię do zasubskrybowania, polubienia naszej witryny na Facebooku oraz obserwowania naszego profilu na Instagramie! Jesteśmy również dostępni na Twitterze, Youtube oraz Pinterest.

5 1 Głosuj
Article Rating
Subskrybuj!
Powiadom o
guest
1 Komentarz
najnowszy
najstarszy oceniany
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze
Beskidzka dziewczyna
Gość

Dzięki za fajny wpis z objaśnieniem kto po kroku co i jak (nawet te ceny biletów)